‘Zeventien vaak onthutsende gesprekken […] zijn nu royaal gebundeld in Schrijvers gaan niet dood. Het boek leest als een poetsbeurt voor het geheugen van de Nederlandse letteren. Uit de getuigenissen – omlijst met de beklemmende portretten van Stephan Vanfleteren – weerklinkt de bezetenheid van een generatie auteurs, ‘die ons bewust of onbewust allemaal beinvloed hebben’. – De Morgen
De Volkskrant **** –
‘Een prachtig boek, niet in de laatste plaats door de indringende zwart-witfoto’s van Vanfleteren. […] Vanderstraeten liep tegen mooie verhalen en uitspraken aan en dat maakt haar verhalen boeiend en soms verrassend om te lezen.’ – Brabants Dagblad
‘Hoe komt het dat Vanderstraeten spannende en mooie interviews maakt die na lezing beklijven? Naast een onmisbare nieuwsgierigheid naar motieven en drijfveren beschikt Vanderstraeten over stilistische kwaliteiten. […] Vervolgens kent Vanderstraeten het werk van haar opponenten. Daardoor blijft ze moeiteloos overeind tegenover de door de wol geverfde stokoude schrijvers in het psychologische spel dat een doelgericht interview nu eenmaal is. […] Deze fotograaf [Vanfleteren] weet tamelijk gewone hoofden om te toveren tot contrastrijke, betekenisvolle personages. Vanfleterens’ werk is zeer veel belovend. […] Vanderstraeten levert een prachtig saluut af aan schrijvers die er ooit toe deden. Een document, maar belangrijker nog: geweldig om te lezen.’ –Noordhollands Dagblad
‘Hij [Vanfleteren] slaagt er in om met zijn zwart-witportretten schrijvers opnieuw te laten zien, die al zo vaak zijn gefotografeerd dat je ze alleen nog maar herkent. […] Een paar onvergetelijke scènes. […] En er staat een foto in van Simon Vinkenoog, die zó mooi is, die schreeuwt erom dat er in Nederland zo snel mogelijk een Nationale Portretten Galerij komt.’ – Vrij Nederland
‘Een pareltje voor in het boekenkastje’ – www.nu.nl Kijk hier voor de volledige recensie.
‘De artikelen bedoelen een eerbetoon te zijn aan de oudste literaire generatie en dat zijn ze ook. Rond een gesprek, waar van alles te berde kan komen, slaagt de interviewster erin tot de kern van het schrijversbestaan door te dringen. […] Het indrukwekkendste interview is dat met Harry Mulisch. Zeer aanbevolen.’ –Bibliotheekdienst
‘Een knap interviewboek.’ – Stijl
Margot Vanderstraeten – Schrijvers gaan niet dood
Een pareltje voor in het boekenkastje: interviews met Nederlandstalige schrijvers geboren vóór 1933. Hun wijsheid – want dat is het – bestrijkt vele jaren, generaties, en vooral perioden in de geschiedenis. De woelige 20ste eeuw hebben ze vanaf bijna het begin beleefd, met de oorlog, de nasleep, de wederopbouw, de sobere jaren vijftig, de bloemenjaren, de jolly eighties, the jollier nineties, en het massacommunicatietijdperk. Zo. Kom er maar eens om, om al die levenservaring.
Onderzoekende geesten
En dan zijn dit ook nog eens schrijvers. Mensen die gewend zijn om zichzelf vragen te stellen en om hun omgeving te wikken en te wegen. Zoeken naar woorden om wat er in hun hoofd en om hun heen gebeurt, te vertellen middels het boek. En heel toepasselijk kwam dit boek uit in de boekenweek die in het teken staat van de levenservaring cq oude mensen, dingen die voorbijgaan maar hun erfenis niet.
Geen wroeging
De auteurs spreken openhartig over hun leven, en Vanderstraeten betoont zich een uitstekend interviewer. Ze spreken over de dood die hen geen van allen angst aanjaagt – alhoewel bijna allen het betreuren dat ze niet nog decennia door kunnen schrijven. Ze blikken terug op hun leven en zijn zonder uitzondering tevreden dat zij het leven hebben kunnen leiden dat zij wensten; de wroeging zul je in Schrijvers niet aantreffen, daarvoor hebben zij veel te intens geleefd. Of het nu ging om drank, vrouwen en vrijzinnigheid (Hugo Raes) of over het uitpluizen van bibliotheken en euforisch raken over een krabbeltje waarmee Voltaire werd uitgenodigd voor een dineetje (Hella Haasse).
Hollands
Het zijn 17 schrijvers en 17 leermeesters, al zal de legendarische pedanterie van Harry Mulisch wel weer op weerstand stuiten; wij wonen immers in een land waar de eerste de beste die nog nét geen analfabeet is wordt aangepraat dat hij verschrikkelijk trots op zichzelf moet zijn, terwijl een machtig auteur met een oeuvre als Mulisch zonder blikken of blozen wordt gezegd dat ‘hij maar wat moet inbinden, kom kom’. Onbegrijpelijk, maar dat zal wel Hollands zijn.
Orakel
Is het boek daarom zo geslaagd, omdat de interviewer een Belg is en in België niet zo hysterisch het adagium ‘iedereen is hetzelfde’ wordt gehanteerd? Want Vanderstraete is geen slijmjurk, maar ze stelt wel de juiste vragen waar deze mensen met die omvangrijke levenservaring diepzinnige, prachtige antwoorden op weten te geven. Dat maakt dit boek tot een orakel om te raadplegen, want wie niet weet om te zien snapt ook niets van de toekomst.
Uitgeverij Atlas.
